بررسی تطبیقی مفهوم خوف و رجا در دوزخ کمدی الهی دانته و عرفان اسلامی

Authors

  • ایوب امیدی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید بهشتی
Abstract:

با مقایسۀ میان سروده‌های کمدی الهی و مبانی قرآنی، عرفانی، برهانی و ادبی، و با پرده برداشتن از زبان تأویلی و رازآلود آن، می‌توان به اشتراکات بسیاری میان مبانی معرفت‌شناسانۀ اثر گرانقدر دانته و عرفان اسلامی پی برد. در مقالۀ پیش رو، با رویکرد تحلیلی ـ تطبیقی به بررسی حال و مقام خوف و رجا در مقدمۀ بخش دوزخ این کتاب و مقایسۀ آن با مبانی عرفان اسلامی پرداخته شده است. نتایج به دست آمده بیان‌گر این نکته‌اند که در سروده‌های این بخش، علی‌رغم مشابهت‌هایی در لزوم هادی و پیر در سفر تصعیدی ارتقایی و پی‌سپاری در طرق حصول معرفت عقلانی در آغاز سلوک، ادامه دادن راه با پیر عشق، پس از قصور و واماندگی و عدم توان عقل در ادامة راه، خوف و ترس رهبانی ترسایی بسیار تبلور دارد و کمتر نشانی از عشق و محبّت دیده می‌شود و خوف عقوبت، بسیار برجسته‌تر از خوف مکر است و این مسائل به دلیل تأثیرپذیری دانته از تعالیم کلیسا و نگاه خائفانه و شریعت‌مدارانۀ او در ارتباط با پروردگار است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تطبیق نشانه- معناشناسی تصاویر دوزخ (در نگاره‌های معراج‌نامه شاهرخی و آثار دُره از کمدی الهی دانته)

 با نگاهی گُذرا به آثار نگارین معراج‌نامه شاهرخی (840 ه.ق) و تصویرسازی‌های کمدی الهی به ویژه در بخش دوزخ توسط گوستاو دُره (1870م) در می‌یابیم که این تصاویر شباهت‌های بی‌نظیری با هم دارند.کمدی الهی دانته که بزرگ‌ترین اثر ادبی اروپا در قرون وسطی (1300م/699 ه.ق) است و معراج‌نامه (شرحی که به صورت نثر درباره پدیده معراج پیامبر اکرم (ص) نوشته شده) به عنوان دو الگوی سفر معنوی و روحانی به عوالم پس از مرگ...

full text

بررسی و تحلیل تطبیقی مفهوم دوزخ از دیدگاه دانته و ابن‌عربی

مقایسۀ تحلیلی- تطبیقی آثار بزرگ ادبیات جهان، با عنوان ادبیات تطبیقی و تحقیقات بینامتنی شناخته شده است. این پژوهش‌ها، موضوعاتی ارزشمند و درخور توجه هستند. در این مقاله مبانی دوزخ در کمدی الهی دانته با عرفان اسلامی، باتکیه‌بر آموزه‌های ابن‌عربی مقایسه می‌شود. هدف این پژوهش آشکارکردن تفاوت‌ها و شباهت‌های مبانی اثر دانته با آموزه‌های اسلامی است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی -‌ تحلیلی بر مبنای روش ...

full text

مقایسه سفر روحانی ادریس(ع) در فرهنگ اسلامی و دانته در کمدی الهی

رسالت خطیر ادبیات تطبیقی، تشریح خط سیر روابط و مناسبات بین ادبیات و فرهنگ ملل جهان و تأکید و توسعه مبادلات فکری، ادبی، فرهنگی و مذهبی است. مقایسه سفر روح به عالم علوی همواره جزو مقوله‌های مشترک ملل در داستان‌های تمثیلی بوده است. سفر روحانی به عالم معنوی درون‌مایه اصلی داستان ادریس(علیه السلام) در فرهنگ اسلامی و «کمدی الهی» دانته در فرهنگ مسیحی است. این دو سفر در سه مرحله طی می...

full text

مقایسه سفر روحانی ادریس(ع) در فرهنگ اسلامی و دانته در کمدی الهی

رسالت خطیر ادبیات تطبیقی، تشریح خط سیر روابط و مناسبات بین ادبیات و فرهنگ ملل جهان و تأکید و توسعه مبادلات فکری، ادبی، فرهنگی و مذهبی است. مقایسه سفر روح به عالم علوی همواره جزو مقوله‌های مشترک ملل در داستان‌های تمثیلی بوده است. سفر روحانی به عالم معنوی درون‌مایه اصلی داستان ادریس(علیه السلام) در فرهنگ اسلامی و «کمدی الهی» دانته در فرهنگ مسیحی است. این دو سفر در سه مرحله طی می...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 54

pages  191- 222

publication date 2019-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023